W zeszłym roku dużym uznaniem krytyków cieszył się film „The Florida Project” Seana Bakera, który burzył mit bajecznego Disneylandu i słonecznej Florydy. Życie w pastelowym, przypominającym domek dla lalek hotelu jest dla bohaterów równie brutalne, co w każdym innym zakątku świata. We współczesnej kulturze pojawia się coraz więcej przykładów poszukiwania prawdy w wyidealizowanych obrazach. Częściej […]
To, co fajne, nie może być masowe. W sensie kulturowym ruch wyzwolenia gejów i wszystkie inne ruchy były początkiem politycznej poprawności, która dla nas była tym samym, co faszyzm Legs McNeil Tak Legs McNeil, jeden z autorów książki „Please kill me. Punkowa historia punka” tłumaczył upadek punk rocka. Ruch, który powstał wśród przedstawicieli nowojorskiej bohemy, […]
Jest rok 1935, dwudziestoletnia Christine Lavant spędza sześć tygodni w klinice psychiatrycznej w Klagenfurcie. Ponad dekadę później wydawane są jej pierwsze nowele („Dziecko” 1948, „Dzbanek” 1949) i wiersze. W latach pięćdziesiątych rozpocznie się jej przyjaźń z Thomasem Bernhardem, którego wkład w rozpowszechnienie poezji Lavant jest nieoceniony. Opisywany przez pisarkę szpital czeka mniej chlubna przyszłość. Podczas […]
Najnowsza książka Nataszy Goerke, „Tam”, wymyka się, podobnie jak jej poprzednia twórczość, sztywnym kategoriom. Nie sposób nazwać ją reportażem, to bardziej zbiór opowieści czy impresji. Trudno również jednoznacznie określić jej temat, wszak narracje o Nepalu niejednokrotnie ustępują miejsca rozważaniom na temat nas samych – turystów, podróżników i emigrantów, którzy wchodzą z butami w inną kulturę. […]
Jeżeli będziemy wystarczająco czujni, to zauważymy, że podczas wyjazdów, tych dalszych i tych bliższych, nasze drogi często splatają się ze ścieżkami przypadkowych osób. Nawet jeśli unikamy wycieczek zorganizowanych, to często podczas podróży mijamy wciąż tych samych ludzi. W samolocie natkniemy się na człowieka, który parę dni później usiądzie obok nas w pociągu. W jednym z […]
„Żywoty urojone i inne prozy” Marcela Schwoba, jedno z ostatnich wydawnictw PIW-u w 2016 roku, jak klamra spina zeszłoroczne odkrycia Instytutu. Skromny objętościowo tom zawiera w sobie mrok i dekadentyzm końca XIX wieku, przywołujący na myśl „Opium” Gézy Csátha, oraz igranie z literacką fikcją, obecne w „Centurii” Giorgia Manganellego. W przeciwieństwie do dzieł dwóch nowoodkrytych […]
„Centuria. Sto krótkich powieści rzek” – już sam oksymoron, użyty w tytule książki Giorgio Manganellego, zbija czytelnika z pantałyku. Gdy do trudności związanej z wyobrażeniem sobie „krótkiej powieści rzeki” dodamy fakt, że Manganelli jest pisarzem w Polsce nieznanym i że jest to pierwsza książkowa prezentacja jego twórczości w naszym języku, odbiorca staje przed prawdziwym wyzwaniem. […]
Nie uważam, że uprawniony do pisania o socjologii jest jedynie dyplomowany socjolog. Wiele więcej o tajemnicach życia ludzkiego nauczyłem się od poetów i powieściopisarzy niż od kolegów socjologów. Poza tym już jakieś dwadzieścia, trzydzieści lat temu przestałem pisać z myślą o kolegach socjologach, ale piszę do wszystkich użytkowników życia. Zygmunt Bauman Przytoczone powyżej słowa Zygmunta Baumana pochodzą z wywiadu, którego […]
Mój ojciec zwykł mawiać, że dobrego pisarza poznaje się po ilości stron jego powieści. Według niego najgrubsze tomy piszą autorzy, którzy w najmniejszym stopniu opanowali sztukę operowania językiem i formą. Prawdziwy talent objawia się w krótkich tekstach, intensywnych i świeżych, gdzie pisarz w minimalnej liczbie słów mieści maksymalną ilość emocji i treści. Słowa taty przypomniała […]
„Wykorzenionych” Szilárda Borbély’ego, zamiast dedykacji lub motta, otwiera spis dwudziestu sześciu liczb pierwszych. Wszystkie one będą wielokrotnie pojawiać się na kartach powieści. Przywoływane z różnym nasileniem (najczęściej na początku i na końcu) liczby będą budować rytm i nadawać ton tej bolesnej i niezapomnianej historii. Otwierające książkę słowa: „Dwadzieścia trzy to liczba niepodzielna. Dzieli się tylko […]